Mülkbükü köyünden olup, Amasya’da ikamet eden emekli öğretmen İlhan Demir’in oğlu Ticaret Üniversitesi öğretim görevlisi Oğuz Demir’in mülakatı, Tercüman Gazetesi’nin 26 Eylül 2009 tarihli sayısında yayınlandı.
Hükümet yaz başında teşvik sistemini açıkladı; ancak üzerinden aylar geçmesine rağmen sanayicilerin şikayetleri azalmadı. Sistemin açıklandığı günden bu yana hükümete uyarılarda bulunan uzmanlar ise, hatalara yeniden ışık tuttu. Sistemde çok ciddi problemler bulunduğunu öne süren ekonomistler, orta ölçekli işletmelerin göz ardı edildiğinde ısrarlı. Yapılan araştırmalara göre ilk yanlışın zamanlamada olduğu vurgulanıyor.
Şirketlerin yatırım yapabilecekleri döneme denk getirilmemesinden dolayı, sistemin işe yaramaz hale geldiğini iddia eden Ekonomistler Platformu Başkanı Oğuz Demir, hükümetin olumlu sonuçlar alabilmesi için bu gibi kararlarda zamanlamaya dikkat etmesi gerektiği uyarısında bulundu. Demir şöyle konuştu:
“Küresel kriz başlamadan önce, şirketlerin yatırım kabiliyetinin yüksek olduğu bir döneme yetişmiş olsaydı, sistem çok daha etkili olacaktı. Pakette yer alan bölgesel sınıflandırma, bazı şehirlerin daha avantajlı bir duruma sahip olmasına neden oluyor.
Bazı şehirler de daha fazla ihtiyaç duymalarına rağmen yetersiz destekle karşı karşıya kalmış durumda. 1,5 yıl üzerinde çalışıldığı belirtilen bir programda bölgeler arası gelişmişlik farklarının giderilmesi açısından çok önemli olan bu sınıflandırma da daha etkin ve geniş kapsamlı bir yaklaşımla hareket dilmesi büyük önem taşıyordu. Yani teşvik sistemi yerele indirgenerek hazırlanmalıydı.”
Demir’e göre kriz döneminde ciddi sorunlar yaşayan ve Türkiye ekonomisinin en temel dinamiği olan Orta Ölçekli İşletmeler açısından da teşvik sistemi ile önemli problemler yaratılmış oldu. Büyük ölçekli yatırımlara öncelik verilerek, istihdama yönelik adım atıldığının anlaşılır olduğunu söyleyen Demir, hükümetin istihdamın temel dinamiğinin orta ölçekli işletmeler olduğunu unuttuğunu vurguladı. Büyük ölçekli değil, küçük ve orta ölçekli işletmelerin de yatırıma özendirilmesi gerektiğini söyleyen Demir, sadece yeni yatırımların teşvik edilmesinin hata olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Büyük yatırımların yanı sıra küçük ölçekli işletmelerin de yatırıma yönlendirilmesi önemliydi. Zaten halihazırda yatırım için gerekli finansman zorluğu ve işten çıkarmalar büyük ölçüde KOBİ’lere sıçramış durumda. Teşvik sisteminin en önemli diğer zayıflığı da finansman sıkıntısı çekilen bir ortamda yeni yatırımların teşvik edilmesi oldu. Mevcut yatırımların desteklenmediği teşvik sisteminin istenen etkiyi yaratmayacağı belliydi. Bu noktada özellikle hali hazırda üretim yapan işletmeler verimlilik artışına göre desteklenmeli, mevcut işletmelerin büyümeye ve istihdam sağlamaya yönelik yatırımlarının teşvik edilmesi gerekirdi.”
Yeni sistemde yatırım yerleri tahsisi ve mekanizmanın işlemesi ile ilgili olarak somut bir izleme mekanizması hakkında bilgi verilmediğini de söyleyen Demir, Türkiye’nin gecikmeden sistemin açıklarına karşılık izleme ve kontrol mekanizmasını hızla geliştirmesi gerektiğini dile getirdi.
Yorum Ekle
