ALPASLAN KÖYÜ -Zito -Zuday Nüfus Defteri:
(Birinci Bölüm)
Tarih: 1831
Defter Sayfa no: 227
Zuday köyünün adı Antik devirde Zito olarak geçmektedir. Türklerin bölgeye gelerek iskan olmalarıyla birlikte ismi Zedvi veya Zuday şeklinde değişime uğramış görünmektedir. Rufai Şeyhi Seyyid Nureddin Alpaslan Zuday’da yerleşerek burada zaviye kurmuştur. Bugün itibariyle zaviyeden emareler bulunduğu gibi ayrıca tarihi eserlerin sergilendiği ve korunduğu müzenin varlığından söz etmeden geçmek olmaz. Nureddin Alpaslan, yerleşim yerlerinin adının değiştiği dönemde Zuday köyüne adını vermiştir:
“Alpaslan”
Zuday köyünün benimle akrabalık bağı da bulunuyor. Dedemin ve kocanamın dedeleri Zuday köyü sakinlerinden iken 1840 yılı gibi yeni kurulmakta olan Oba köyüne yerleşmişler. Önceki yazılarımda birkaç kere belirttiğim üzere diğer kardeşleri ise 1750 yılından itibaren merhale merhale kurulduğunu düşündüğüm Yemişenbükü köyünde iskan olmuşlar.
Okuduğum bu sayfada “Kuru Hüseyinoğulları” boyuna rastlamadım. Diğer sayfalarda tesadüf ederim belki diye umut ediyorum. Bakalım; ıkbala, ne çıkarsa bahtıma!
Sülale isimleri ve konup göçtükleri yerler konusunda “öncesi daha öncesi” gibi taleplerle beni arayanlar oluyor. Hz. Adem’e kadar geriye gitme ihtimali ve şansı yok; ne yazık ki!
Zuday Köyü Nüfus Defteri
Sene: 1831 Defter Numarası: 2275
Sülaleler:
01- Dedeoğulları -Ahmet oğlu Süleyman. Yaş: 60 (Fevt: H.1247)
-Ahmet oğlu Genç Ali. Yaş: 58
02- Çırakoğulları -Ali oğlu Halil. Yaş:60
03- -Canikli çoban Abdullah oğlu İbrahim. Yaş: 14 (m)
04- Kara Şabanoğulları -Mustafa oğlu Veli. Yaş: 48
05- -Sakat / Engelli Semerci Ali oğlu Ali. Yaş: 50
06- Sobacılar (Sıvacılar) -Abidin oğlu Ömer. Yaş: 60
07- -Emir İsmail oğlu Hüseyin. Yaş: 26 (m)
08- Fakıoğulları -Mehmet oğlu Mehmet. Yaş: 35
09- Kocaoğulları -Osman oğlu Osman. Yaş: 30 (Osman 1800 doğumlu)
10- -Ali oğlu Kara Osman. Yaş: 50 -Sabi oğlu Abidin 12 yaşında.
11- Uzunoğulları -Ömer oğlu Mehmet. Yaş: 38
12- -Halil oğlu Mehmet. Yaş: 26
13- -Canikli Hüseyin oğlu Mustafa. Yaş: 16 (m)
14- Küpelioğulları -Ali oğlu Kara Ali. Yaş: 41
15- Tokmakoğulları -Ömer oğlu Kör Hasan. Yaş: 60-Ömer oğlu Mustafa. Yaş: 60
-Kardeşleri Ömer oğlu İbrahim. Yaş: 60
16- Tokmakoğulları -Kara Abdülkadir oğlu Ahmet. Yaş: 24 (m)
17- Tokmakoğulları -Mahmut oğlu Emin. Yaş: 15 (m)
18- Külçeoğulları -Ali oğlu Mehmet. Yaş: 55
19- Külçeoğulları -Osman oğlu Mustafa. Yaş: 55
20- Caniklioğulları -Ahmet oğlu Mehmet. Yaş: 60
21- Ekşioğulları-Osman oğlu Mehmet. Yaş: 15 (m)
22- Çetinoğulları -Mustafa oğlu İsmail. Yaş: 30
23- Çetinoğulları -İbrahim oğlu Eyüp. Yaş: 60
24- Esiroğulları -Osman oğlu Osman. Yaş: 55
25- Torunoğulları -Emin oğlu Osman. Yaş: 26 (m)
26- -Mehmet oğlu Feyzullah. Yaş: 38
27- Ali Kahyaoğulları -Mustafa oğlu Mustafa. Yaş: 55
28- Torunoğulları -Mustafa oğlu Süleyman. Yaş: 58
29- Kara Alioğulları-İbrahim oğlu Ahmet. Yaş: 25 (m)
30- Musabeyoğulları-İsmail oğlu Abdülaziz. Yaş: 40 (Fevt. H. 1248)
(Bu sülale adı Taşabad köylerinde bir iki köyde daha geçiyor. Akraba olmaları ihtimal dahilinde.)
ES
20.10.2024
-Zito -Zuday Nüfus Defteri:
(İkinci Bölüm) Tarih: 1831
Defter Sayfa no: 228 / 229 / 230
Antik çağlardan beri ( M.Ö. 3000 ) yerinde yerleşik olan Zuday köyü bölge tarihine ışık tutan bir müzeye sahip. Gezilmeye görülmeye değer bir kasaba. Kasaba dedim çünkü 2014 yılına kadar belde / belediye statüsünde bir yerleşim yeriydi. Antik çağlardan beri ifadesi kullandım; bu ifadeyi kullanırken mübalağa yapmış da değilim. Kozlu bucağındaki “Eski Gümüşlük” mevgısı bölge tarihi için temel öneme sahiptir. Yazılarımda bu konuya defalarca yer verdim. Yeri geldiği için bu yazıda da anımsatmak istedim.
Zuday Köyü Nüfus Defteri Sene: 1831 Defter Numarası: 2275
Sülaleler: (İkinci Bölüm)
31- Musabeyoğulları
-Abdülkadir oğlu Molla Ömer. Yaş: 48
32- Musabeyoğulları
-Musa oğlu Derviş. Yaş: 40
(İhtimal ki bu sülalede Musa, Abdülkadir ve İsmail kardeşler. Babaları kardeş olsa dahi bir yukarı kuşakta aynı atada birleşmeleri muhtemeldir.)
33- Demircioğulları
(Teymürcüoğulları)
-Mustafa oğlu İbrahim. Yaş: 60
(İbrahim oğlu Mustafa. Yaş: 23 (m). İbrahim dönmüş oğluna babasının adını vermiş.)
34- Tekke Şeyhioğulları (Tekyeşin) -Ali oğlu Ali. Yaş: 45
35- Koca Yakupoğulları -Mehmet oğlu Yusuf. Yaş: 40
36- Cananoğulları-Osman oğlu Mustafa. Yaş: 60
37- Halimoğulları -Mustafa oğlu Hüseyin. Yaş: 60 (Sabi oğlu Mehmet. Yaş:
38- Halimoğulları -Halil oğlu Ali. Yaş: 38
(Değerli büyüğüm Hacı Mustafa K. beş sene kadar önceki sohbetimizde çevre köylerde, her köyde en zengin kişileri bülbül misali bir çırpıda saydı ve Zuday’da “Halimağalar” dedi. Bu konulara çok meraklıdır. Beni de teşvik eden kendisidir. Onun yaşı bugün itibariyle 89 veya 90. Biraz rahatsız olduğunu duydum. Geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Hürmet ve muhabbetle.)
39- Kara Tulukoğulları-Sadettin bin Hüseyin. Yaş: 30 40- Kara Tulukoğulları-Mehmet oğlu İbrahim. Yaş: 25 (Hüseyin ile Mehmet kardeş olmalılar.)
41-Piroğulları -Ali oğlu Abdülkerim. Yaş: 30 (Yanılmıyorsam eğer Sonusa kazası köylerinde, birkaç köyde “Piroğulları” boyunu okuduğumu sanıyorum. Akraba olacaklarını düşünüyorum.)
42- Boşnakoğulları -Osman oğlu Mustafa. Yaş: 60 (Fevt. H. 1248)
43- Şatıroğulları -Mehmet oğlu Abdülkadir. Yaş: 55
44- Şatıroğulları -Hasan oğlu Ahmet. Yaş: 14 (m)
45- Kara Zelveoğulları -Mehmet oğlu Salih. Yaş: 42 -Karındaşı Mehmet oğlu Ahmet. Yaş: 50
46- Hasan Kişioğulları
-Mehmet oğlu Mehmet. Yaş: 58
47- Küçük Mehmetoğulları -İbrahim oğlu Mehmet. Yaş: 25 (m)
48- Ömeroğulları-Hasan oğlu Osman. Yaş: 35
49- İlhanoğulları -Mahmut oğlu Mehmet. Yaş: 50
50- Berberoğulları -Ali oğlu Ebubekir. Yaş: 30
51- Keleşoğulları -İsmail oğlu Mustafa. Yaş: 24 (m)
52- Sarı Alioğulları -Ali oğlu Ömer. Yaş: 24 (m)
53- Canikoğulları -Mehmet oğlu Deli Mehmet. Yaş: 50
-Kardeşi Mehmet oğlu Elhac Hüseyin Efendi. Yaş: 43 54-
Hacıoğulları -Musa oğlu Yusuf. Yaş: 26
55- Ak Hüseyinoğulları -Hüseyin oğlu Mustafa. Yaş: 85 -Büyük oğlu Hasan. Yaş: 40
(Nedense soru işareti koymuşum 85 yazdıktan sonra. Babası Hüseyin’in 1720 doğumlu olduğunu söylesem herhalde başım ağrımaz.
Ülkemizde bu konuları irdeleyen ve inceleyen hocaların hocası Ömer Lütfü Barkan, baba ile evlat arasını 35 sene ile değerlendiriyor. Umarım hafızam beni yanıltmaz.)
56-Kara Salihoğulları -Salih oğlu Mehmet. Yaş: 28
57- Canikoğulları -Hüseyin oğlu Osman. Yaş: 60
58- Gez veya Çez veya Çözoğulları -Hüseyin oğlu Kör Yusuf. Yaş: 60 -Hüseyin oğlu Ali. Yaş: 50 (Demek ki bu kabilenin adını okumada tereddüt yaşamışım ki “Ç” harfinden sonra “Med” işareti olmadığı için birkaç şekilde okumuşum. Yazı aslına bakmadım. Şimdi “Çezoğulları” şeklinde okumam gerektiğine inandım. Yine de emin değilim. Tekrar dönmem kolay olsun diye sayfa numarasını yazmışım. Sayfa no: 230)
59- Çezoğulları-Osman oğlu Osman. Yaş: 28 (m)
60- Bedillioğulları
-Mustafa oğlu Mustafa. Yaş: 50 (Fevt. H. 1249)
Zuday köyünün ilk 60 hanesini böylece tamamlamış oldum. Okuduğum kabile isimlerinin bugün hâlâ çoğunun geçerli olduğunu düşünüyorum. Kabile adlarında okuma esnasında hata yapmış olabilirim. Okuma hatalarına yardım edecek veya düzeltecek olan kasaba sakinlerine tez elden teşekkür etmeyi üzerime vazife sayarım.
1831 yılında tahrir edilen 2267 numaralı Nüfus defterinde Alpaslan köyünü okuduğumu ve üzerinde araştırma yapılacak seviyeye getirdiğimi görünce sevindim. Belki “Üçüncü Bölüm” çalışmamda veya devam edeceğini düşündüğüm Zuday köyüne dair yazılarımda 2267 numaralı Nüfus defterinden aktarmalar yapabilirim; Allah izin ederse. Gerekli olup olmadığına karar vereceğim evvela.
Saygılarımla.
21.10.2024 E. S.
Nüfus Defteri:
(Üçüncü Bölüm)
Tarih: 1831
Defter Sayfa no: 230
Defter numarası: 2275
Sülaleler:
(3’üncü Bölüm)
Zuday köyü sayım tarihinde nüfus yönünden oldukça kalaba bir kasaba. Haneleri dört bölümde ele aldım; o da sadece her haneden bir kişiye yer verdiğim halde. Ayrıntıya girdiğimde on bölümü bulacağını düşündüm. Bu bölümde bazı ailelerin sabi çocuklarına kadar yazdım. Belki 4’üncü bölümde biraz daha tafsilata girebilirim.
61-Döngüoğulları (Tekeoğulları) -Halil oğlu Ahmet. Yaş: 43
62- Zorluoğulları -Mahmut oğlu Hasan. Yaş: 50
63- Yavanoğulları -Ömer oğlu İbrahim. Yaş: 25 (m)
64- Ali Ömeroğulları (Ali Emmioğulları)-Mustafa oğlu Ömer. Yaş: 33
65- Bezirgânlar -Ali Bezirgân oğlu Osman. Yaş: 55
66- Çilingiroğulları -Hüseyin oğlu Hasan. Yaş: 60 (Fevt. H. 1247)
67-Kara İsmailler -Kara İsmail oğlu Abdullah. Yaş: 24
68- İmamoğulları -Mustafa oğlu Bektaş. Yaş: 60
69-Kara Aliler -Kara Ali bin Ali. Yaş: 60 (Oğlu Veli. Yaş: 25)
70- Kara Haliller -İbrahim oğlu Kara Halil. Yaş: 33
71- Beçenoğulları-İbrahim oğlu Ahmet. Yaş: 23
72-Müezzinoğulları-Mustafa oğlu Mustafa. Yaş: 40
73- Hatipoğulları-Ali oğlu Mustafa. Yaş: 55 (Mustafa 1831 yılında 55 yaşındadır. Demek ki 1776 yılı doğumlu. Babası 25 yaş büyük olsa onun doğumu da 1750 gibi.)
74-Alemdaroğlu -İsmail oğlu Osman. Yaş: 45
(Sabi oğulları; Hasan 12 ve İsmail 6 ve Mehmet 4 yaşlarında.)
(Bu isme bağlı olmalı ki veya sırası karışmış olmalı ki ilave olarak Bayraktaroğlu adıyla bir sülale adı kaydetmişim. Sebebini anlamadım. Ailede başka erkek bulunmadığından olsa gerek; ismin üzerinde “Osman oğlu sabi Hasan 12 yaşında” notu var!)
75- Köy imamı -Hüseyin oğlu Ebubekir. Yaş: 38 (Sabi çocukları Ali 8 ve Abdurrahman 6 yaşında ve maiyyetinde tebaası Abdurrahman oğlu Mehmet 12 yaşında.)
-Kardeşi Hüseyin oğlu Ömer. (Yaşını yazmamışlar. Yoklamada kırmızı kalemle kısa bir derkenar vermişler. Heceledim fakat anlamlı bir okuma olmadı.)
76- Canikliler Canik’ten Meşuk köyünden misafir Mehmet oğlu Mehmet. Yaş: 28
(Köyün adında okuma hatası olabilir. Misafir yoklamalarda takip edilmiştir elbette. Fakat Sonusa, Taşabad ve Erek bölgesine Canik yöresinden gelenlerin ekserisinin geri dönmediğini düşünüyorum. Bu fikre sahip olmamın nedeni de Çarşamba üzerine yaptığım
çalışma ve incelemelerdir. O devirde sinek ve sıtma hastalığı ölümlere neden oluyor.)
77- Nakipoğulları-Hatip Alaattin bin Abdurrahman. Yaş: 60 Oğulları: -Büyük oğlu Ahmet. Yaş: 28 -Diğer oğlu Emin. Yaş: 24 (m) -Diğer oğlu Mustafa. Yaş: 17 (m)
-Kardeşi tek gözlü Abdurrahman oğlu Ömer. Yaş: 42 (Sabi oğlu Ömer 3 yaşında.)
78- Nakipoğulları-Mahmut oğlu Hasan. Yaş: 21 (m)
79- Nakipoğulları -Osman oğlu İbrahim. Yaş: 55 (Oğlu Ali Efendi. Yaş: 28)
-Kardeşi Osman oğlu Mustafa. Yaş: 40 (Sabi oğulları: Osman 5 yaşında ve Ali 2 yaşında ve Ömer 2 aylık. Bu ailenin dedelerinin adı Ali olabilir.)
80- Nakipoğulları -Mehmet oğlu Hüsam Efendi. Yaş: 40
(“Efendi” kelimesinden anlaşılan, bu kişilerin medrese tahsili yapmaları nedeniyle, bilgili kültürlü ve saygıdeğer olmalarına işarettir. Ünvandır aynı zamanda. Dedemin ağası da medrese tahsilinden sonra döndüğü Oba köyünde “Efendi” namıyla anılmıştır. Çocukluğumda namı hâlâ yürüyordu. Amcamdan dinlediğim kadarıyla sofrası ayrı kurulduğu gibi çatal, bıçak ve kaşık kullandığı da vakidir.)
Dördüncü Bölüm’de görüşmek dileğiyle; Allah’a emanet olun!
ES
24.10.2024
(Dördüncü Bölüm) Tarih: 1831 Defter Sayfa no: 231 Defter numarası: 2275 Sülaleler:
81- Sancıoğulları -Mustafa oğlu Ömer Ağa. Yaş: 90 (Doğumu: 1741) -Büyük oğlu Mustafa. Yaş: 50 (Sabi oğlu Bektaş 10 yaşında.) -Diğer oğlu Abdüllatif. Yaş: 40 (Fevt. H. 1247)
Abdüllatif’in oğulları: -Büyük oğlu İbrahim 20 yaşında. (?) -Diğer büyük oğlu Yakup. Yaş: 24 (m) -Sabi oğulları: Osman 7 ve Ömer 6 ve Selim 3 yaşlarında.
82- Sancıoğulları -Hüseyin oğlu Osman. Yaş: 35(Sabi oğulları Mehmet 11 ve Hüseyin 8 ve Mustafa 2 yaşlarında. Galiba Mehmet fevt oldu ki adına kırmızı kalem çekmişler.)
83- Kara İsmailler -Kara İsmail oğlu yetim sabi Mehmet. Yaş: 9
84- Kara Dolakoğlu (Kara Dolanoğlu) -Hüseyin oğlu Derviş Mehmet. Yaş: 55
85- Canikliler -İbrahim oğlu Hasan. Yaş: 25 (Sabi oğlu İbrahim. Yaş: 4)
86- Seyyid Nureddin Vakfı -Mütevellisi Abdülhalim oğlu Mehmet. Yaş: 35
(Sabi oğlu Abdürrezzak. Yaş: 5) -Kardeşi Abdülhalim oğlu Mustafa. Yaş: 28
(Sabi oğlu İzzet. Yaş: 3) -Diğer kardeşi Abdulhalim oğlu tek gözlü Ahmet. Yaş: 26
(Sabi oğlu Ahmet. Yaş: 2) -Diğer kardeşi Abdulhalim oğlu Mahmut. Yaş: 23
(Sabi oğlu Abdülhalim 3 yaşında.) -Diğer kardeşi Trabzon ….. tebasından Abdülhalim oğlu Hasan. (Siyakatla ilave var fakat seçemedim. Bu durumda Seyyid Nureddin Alpaslan soyundan bir kol da Trabzon’da yerleşmiş görünüyor. Zaten yoklamada ismin üstüne kırmızı kalemle “Trabzon’dadır” şeklinde derkenar vermişler.)
87- Ladik kazasının Bolat köyünden-Hizmetkârları Mehmet oğlu Fethullah. Yaş: 15 (m)
88- Çolak Süleymanlar-Çolak Süleyman oğlu Süleyman. Yaş: 30
89- Ahmetbeyoğulları -İbrahim oğlu Ahmet. Yaş: 50
-Kardeşi İbrahim oğlu İsmail. Yaş: 40 (Sabi oğlu Mehmet 5 yaşında ve İbrahim bir aylık.)
-Diğer kardeşi İbrahim oğlu Ali. Yaş: 26 (m) (Sabi oğlu Abdurrahman 4 yaşında.)
-Diğer kardeşi İbrahim oğlu Mustafa. Yaş: 24 (m)
90-….(Eydiplioğulları)… (İriplioğulları)…-Mehmet oğlu Ahmet. Yaş: 60-Büyük oğlu Mehmet. Yaş: 22 (m) -Diğer oğlu Ömer. Yaş: 21 (m)-Sabi oğulları: Abidin 6 ve Hasan 4 yaşındalar.
91–Ladikli Emrullah oğlu Emin. Yaş: 25 (m)
92- Ahmetbeyoğlu Ahmet’in hizmetkârı -Mehmet oğlu Salih. Yaş: 15 (m) -Sabi kardeşi İbrahim 5 yaşında.
93- Çakır Osmanlar -Süleyman oğlu Çakır Osman. Yaş: 26 (m)
94- Molla Hasanoğulları -Mehmet oğlu Ömer. Yaş: 50
95- -Goca Mehmet bin Osman. Sin: 43 (Hemşirezadesi Salih oğlu yetim sabi Mehmet beş yaşında.)
96- İmamoğulları -Ahmet oğlu Osman. Yaş: 43 (Sabi oğulları Ahmet 5 ve Mehmet 2 yaşında.)
Dördüncü bölümde, sülale adlarını ve sadece kabileden bir kişiyi değil de defterde adı geçen kimselerin ekserisini tahrire dahil etmeye çalıştım. Umarım faydalı olur.
Ayrıca Seyyid Nureddin Alpaslan soyundan bir kişinin Trabzon’da yerleştiğine tesadüf ettim.
Bu hususu değerlendirmeden ve değinmeden geçmek olmaz.
Fatih Sultan Mehmet, Trabzon şehrini ve çevresini ilhak ettiği zaman Amasya’dan, bir kaynağa göre 200 haneyi başka bir kaynağa göre ise 400 haneyi Trabzon’a yerleştiriyor. Bu hususu da önemli buluyorum.
