Sene: M. 1831 (H. 1246) Nüfus Defteri
Defter no: 2275 Sayfa: 211/212/213
01- Enbiyaoğulları-Mehmet oğlu Abdullah. Yaş: 73 (Üvey oğlu Süleyman oğlu sabi Mehmet.
Yaş: 6) -Karındaşı Mehmet oğlu Ahmet. Yaş: 24 (m)
02- Kadıoğulları -Ömer oğlu Ömer. Yaş: 33 (Sabi oğlu Mehmet.)
03- Berberoğulları -Ömer oğlu Ebubekir. Yaş: 40 -Üvey oğlu Abdullah oğlu sabi Ahmet. Yaş: 10-Sabi oğulları: Süleyman 12 ve Ahmet 4 ve Mehmet 1 yaşlarında.)
04- Kör Hasanoğulları -Osman oğlu Hüseyin. Yaş: 27 (m)
05- Millioğulları (Meyilli veya Meylilü) -Salih oğlu Mehmet. Yaş: 55
-Büyük oğlu Halil. Yaş: 25 (m) -Sabi oğlu Mehmet. Yaş: 3
(Bu boyun adını okumada hata olabilir. Mim Ye Lâm ve Lâm ve Vav ile yazılmış ama…)
06- İmamoğulları -Abdülkadir oğlu Abdurrahim. Yaş: 32
07- Kaya veya Kaba Salih oğlu Halil. Yaş: 55
08- Kuru Mehmet bin Ebubekir. Yaş: 35
09- Bekiroğulları -Osman oğlu Mehmet. Yaş: 60
10- Recepoğulları -Ömer oğlu İbrahim. Yaş: 50 -Büyük oğlu Asakir-i Mansuriye’den Ömer. İstanbul’da asker. -Sabi oğulları: İsmail 8 ve Osman 5 ve Mustafa 3 yaşlarında.)
11- Kırıkoğulları
(Karıkoğulları) -Abdullah oğlu Ali. Yaş: 20 (m) (Sabi oğlu Mehmet 3 yaşında.)
12- Arifoğulları -Sabi yetim Feyzullah oğlu İsmail. Yaş: 8
13- -Yusuf oğlu Topal Hasan. Yaş: 58
14-Kayaoğulları -Osman oğlu İbrahim. Yaş: 59 (Oğlu Ali 30 yaşında ve sabi oğlu İbrahim
6 aylık.)
Zamanın getirdiği götürdüğü şeyler demek ki insanları birkaç kere evlenmeye zorluyordu. Benzer şekilde yaşlı insanların sabi çocuklarına fazlasıyla rastlıyorum. Burada İbrahim adlı kişi 59 yaşında 6 aylık sabi çocuk babası. Soyunun devamı yanında başka sosyal nedenleri vardır mutlaka. Mesela kadın evlenmiş boşanmış veya kocası ölmüş olabilir. Eskiden kadınların kendi başlarına ev idare etmelerinde madden sıkıntılar zorluklar vardı. Ekip biçmek gibi öküz koşmak ve tarla sürmek gibi. Tekrar münasip biriyle evlenmek durumundaydı. Şahsın karısının ölmesi veya ayrılması durumu da bir sebep olduğu gibi bence en büyük neden geleceğe yatırımdır. Güvenlik ve emniyet durumudur. Eskiden erkek çocuk güç demekti bir bakıma. Ayrıca kadının hor görülmesi ve bu nedenle mecburi izdivaca zorlanması da aklımdan geçmiyor değil!
Tabii ki burada sayıma girmeyen kadınlar ve kızlar da anılmalıdır. Çünkü erkek evladı olmayan kişilerin mutlaka kız evladı vardır. Hiç çocuğu olmayan da olabilir. Bunlar hayatın getirisi götürüsüdür. Tahrir defterlerinde bazı kişilerin ırgat ve hizmetkâr olarak ekmek parası kazandığı yazılmıştır. Bazı haneler için ise onun bunun yardımı ile hayatta kaldığı kaydı bulunuyor. Dediğim gibi hayat! Herkes kendi yazgısını yaşıyor. Kız çocukları evleniyorlar ve evlendiği kişi haneye damat oluyor. Nüfus sayımında bu şekilde geniş bir ayrıntı verilmesi mümkün değil. Zaten nüfus sayımının gayesi potansiyel asker sayısını belirlemekti.
15- Malül veya engelli veya sakat ve yaşlı Topal Halil bin Mustafa. Yaş: 64
16- Mıdıkoğulları (Medik veya Medin) -Mehmet oğlu Osman. Yaş: 26-Sabi kardeşi Ömer. Yaş: 6 -Kardeşi Asakir-i Mansuriye’den Mehmet oğlu İbrahim. Der Aliye’de asker.
17- Kavaklı Mehmet oğlu Halil. Yaş: 33
(Sabi oğlu Süleyman’ın 2 aylık iken öldüğünü belirtir Fevt işareti var kırmızı kalemle.)
18-Kuşçu Mehmet oğlu Asakir-i Mansuriye’den Abdurrahman. İstanbul’da asker.
-Kardeşi sabi Ahmet. Yaş: 6
19- Türkmenoğulları -Mahmut oğlu Hüseyin. Yaş: 50 -Büyük oğlu Ahmet. Yaş: 24 (m)
-Diğer oğlu İbrahim. Yaş: 18 (m) -Diğer oğlu Asakir-i Mansuriye’den Abdülkadir.
İstanbul’da asker.Sabi oğulları: Mahmut 5 ve Mehmet 3 ve Hüseyin 1 yaşındalar.
Görüldüğü gibi ailede isimler tekrar ediyor. Sabi çocuklarına hem baba adını ve hem de kendi adını verdiği görülüyor. Bölgedeki her köyde bu duruma şahit olmak muhtemel.
20- Sarıoğulları -Hasan oğlu İbrahim. Yaş: 55 -Büyük oğlu Osman. Yaş: 26 (m)
-Diğer oğlu Mustafa. Yaş: 20 (m) (Adı üzerine kırmızı kalem çekmişler. Galiba fevt olmuş ki tarih de atmışlar. H. 1248 -Sabi oğulları: Ahmet 5 ve Abdülkadir 2 yaşında.
21- Karye Camii Hatibi -Ahmet oğlu Molla Mehmet. Yaş: 30
22- Kolukısaoğulları -Mustafa oğlu Osman. Yaş: 70
23- Karabekiroğulları -Ebubekir oğlu Mustafa. Yaş: 60 (Büyük oğlu Asakir-i Mansuriye’den Abdülkadir. Der Aliye’de asker.) -Sabi oğulları: Hasan 5 ve Ahmet 3 ve Ebubekir 1 yaşında.
24- Kösebekiroğulları -Mehmet oğlu Ali. Yaş: 50
25- Dertlioğulları -Mehmet oğlu Halil. Yaş: 53 (Sabi oğlu Mehmet 1 yaşında.)
-Kardeşi Mehmet oğlu Hüseyin. Yaş: 50
26- Köy Camii İmamı -Abdullah oğlu Molla İbrahim. Yaş: 58
(Oğlu talebeden Molla Mustafa. Amasya’da tahsildedir.)
Sayfa uzadığı için burada kesmek zorunda kaldım. Allah izin verirse “İkinci bölümde Tasna köyü 1831 yılı Nüfus Defteri” bilgilerini okumak ve yayımlamak boynuma borç oldu.
Tasna köyü çevresindeki mağaralara bir anlam yüklemek icap ederse eğer; insanlık tarihi kadar olmasa da bölge tarihi kadar eski bir yerleşim yeri olduğunu söyleyebilirim. Bunu söylerken dayanağım “Eski Gümüşlük” mevgısının bende bıraktığı izlenimdir. Darma Dereli Tasna ve hatta Kalekale köylerinin Roma döneminde yerleşim yeri olduğunu biliyorum. Mesela Türkmendamı civarındaki köyün adı “Hormu” olarak geçiyor.
Tasna köyünü Şeyh Nureddin Alpaslan Vakfiyesi’nde hafızam beni yanıltmıyorsa eğer, “Tasini” adıyla okumuşlar ve bugünkü yerini ve adını Tasna olarak belirlemişler. Sene: 1257
Mağaralar konusu beni 2006 yılına ve Karain Mağarası ziyaretime götürüyor. O sırada orada yapılan kazıya başkanlık ettiğini sandığım Amasya doğumlu bilim insanının mağaralar ve insanlar hakkında söyledikleri daima aklımda durur.
Enver Seyhan
26.10.2024
