TARİH DÜŞTÜM…

Halamaz köyünün temettuat defterinde “Kethüda” namıyla adı geçen Mustafa ve oğlu Emin hakkında düşündüm. Teamüle göre veya örfe göre, “kethüda” vasfını haiz bir şahıs Halamaz köyünde eskiden beri yerleşik olmalıdır. Kayıtlarda adı yazılı Emin, sülalenin atasıdır. Ayrıca “Memişoğlu Ali” kaydı da var. Bu iki kişinin de “Memişoğlu” boyundan olduğuna inanıyorum. Sadece, Kethüda Mustafa, Emin’in öz babası mı yahut kayınbabası mı? Bu soruların cevabını bulamıyorum. Bir de okuduğum, incelediğim kayıtlarda “Tostuk” namı geçmiyor. Oysa, “Tostuklar” namı, hanenin büyüğü Emin ile birlikte Halamaz köyünden Oba köyüne gelmiş ve yerleşmiştir.

Mustafa adına gelince:

2267 numaralı defterde “Sarı Mustafa oğlu Emin” şeklinde kayıt var.

Defterlerde bazan var olan yoktur; bazan da yok olan vardır. Belki hane sahibi şahıs o sırada evde veya köyde değildir. Bu gibi hallerde, aklımdan türlü tevir, boş dolu düşünceler gelir geçer. Teknolojinin zirve yaptığı bu çağda bile hata oranı var; iki yüz sene önce nasıl olmasın ki?

Hicri 1260 / 1261 yıllarına ait Temettuat Defteri’nde Mercimek köyü adını görünce sevindim. Sevinmekle kalmadım, biraz da gülümsedim. Mercimek köyünün olduğu yere tahrirde “Mercimek Tepesi” kaydını düşmüşler. Kanaatime göre, Gadadu köyü sakinleri mezraya mercimek ekiyor olabilirler. Zira, öncesinde, tahrirde, mıntıkayı Haddadi mezra’ası olarak anmışlar ve adlandırmışlar. Mezra’a kelimesi, sürüm, ekim ve dikim yeri demek oluyor.

Hal böyle olunca, Mercimek köyü 1835 gibi 1840 gibi kuruldu. Gadadu’dan ayrıldı diyesim bile var. Çünkü Saykal sülalesi, tahrirde Haddadi nüfusuna kayıtlı görülüyor; “Mercimek Tepesi” alt başlığı ile birlikte.

Yazık ki, elimdeki eski kayıtları bulamadım. Temettuat defterine dönerek tekrar okuma da yapmadım. Önümde hazır okunmuş kayıtlara müracaat ettim. Ayrıntılı olmasa da 16 haneden ibaret Mercimek köyünün sakinlerine yer vermek istiyorum. Umarım, kısacık dahi olsabir merhale kaydetmiş olurum.

Sene: 1844 – 1845

Defter numarası: 13437

Haneler ve şöhretleri:

01- Çakır Bekir oğlu Osman.

02- Sakallı oğlu Musa. (Saykal)

03- Çolak oğlu Mustafa.

04- Hacı Hüseyin oğlu Ömer.

05- Topal Bekir oğlu Osman.

06- Hasan Koca oğlu Osman.

07-Derici oğlu Emin.

(Okuma tarafımdan yapılmadığı için, harfleri gözümle görmediğimden dolayı “Derici” namına biraz şüpheyle baktım.)

08- Hacı Veli oğlu Turuncu (Teymürcü – Demirci)Süleyman.

09- Darıcı oğlu Abidin.

10- Münir oğlu Abidin.

11- Hasan Koca oğlu Ömer.

12- Kara Musa oğlu Abdurrahman.

13- Dik Ahmet oğlu Mustafa.

(Bugünkü Dik soyadını taşıyan sülale olabilir.)

14-Topal Bekir oğlu Abdülkadir.

15- Karye imamı Ali Efendi.

16- Püsür oğlu Ali.

Hane sayısı 16 olunca köy nüfusunu 80 kişi olarak tahmin etmişler. Yani her hanede 5 kişinin yaşadığını varsaymışlar. Bu fikir ve hesap tekniği değerli bilim adamı Ömer Lütfü Barkan’a aittir. Fikri ve görüşü farklı olan bilim insanları da bulunmaktadır.

ES

14 Temmuz 2025

DERKENAR:

(Bu kelime yerine “not” veya “Kahramanmaraş” yöresinde kullanıldığı gibi “Etek” kelimelerini kullanmak istedim ama bugün böyle oldu. Kaldı ki Erbaa ve Taşova bölgesinde Dulkadiroğlu halkından çok sayıda sülale ikamet etmektedir.)