Amasya İtimat

KOZLUCA ve DESTEK KÖYLERİ (2)

0
1092
Bu iki köyün önce Kozluca’da birkaç hane ile kurulduğu, sonra üç hanenin Destek tarafına geçerek ayrı bir yerleşim birimi oluşturduğu söylenir. Nüfus defterine beraber yazmışlar; bu yüzden olabilir belki. 1530 yılı sayımında Destek ve Kozluca köylerinin adı geçiyor. Bu hâlde, denilebilir ki bu iki köyün yerleşimi asgari altı yüz senedir; yahut daha fazladır.
Sene: 1831
Defter: Nüfus Defteri
Defter Numarası: NFS.d.02267
Defter Başlığı: Karye-i Kozluca maa Destek.
Bir süre önce, Destek köyü Temettuat Defteri’ni okudum, yazdım ve yayınladım. Fakat Kozluca köyü için aynı şeyi söyleyemiyorum. Bildiğim bir şey var ki 1831 yılında oluşturulan Nüfus Defteri’ni aslından tercüme ettikten sonra diğer köylere ait okumalarla birlikte muhafaza ettim.
1831 tarihli defter bilgileri tahtında, Destek ve Kozluca köylerini yazdığımı ve mecrada yayınladığımı anımsıyorum. Yanılmak ve unutmak insana mahsus! Evrakları yeniden tanzim ederek en kapsamlı haliyle yayınlamak üzere düzenledim, gözden geçirdim ve hazırladım.
Sürç-i lisan edersem affola!
KOZLUCA ve DESTEK KÖYLERİ
10- Kelekçioğulları
-Ahmet oğlu, uzunca boylu kara sakallı İsmail. Yaş: 30 -Kardeşi Ahmet oğlu, orta boylu kumral bıyıklı Süleyman. Yaş: 23 (m) (Kelekçioğlu “Süleyman” Hicri 1260 / 1261 yılı
Destek Temettuat Defteri’nde yer alıyor.) (Kozluca Temettuat Defteri’nde “Kilepçioğlu
İsmail” olarak kayıt bulunuyor.)
11- Kabile adı yok. -Mustafa oğlu, orta boylu delikanlı çağında Mehmet. Yaş: 16 (m)
12- Osman Gocaoğulları -Arif oğlu, kısa boylu delikanlı çağında Hasan. Yaş: 18 (m)
(Kozluca köyü) (TMT. 13438 numaralı defterde adı geçiyor: “Osman Goca oğlu Hasan.”)
13- Bektaşoğulları -Osman oğlu, uzunca boylu şab-i emred Bektaş. Yaş: 18 (m)
(Kozluca köyü) (TMT. 13438 numaralı defterde Bektaş oğlu Bektaş şeklinde kayıt bulunuyor.)
14-
Kedioğulları
-Osman oğlu, orta boylu kara sakallı Ali.
Yaş: 38
-Büyücek oğlu kısa boylu ergen çağında Ahmet.
Yaş: 14 (m)
15-
Kedioğulları
-Ahmet oğlu, uzunca boylu kumral sakallı
Mustafa. Yaş: 38
-Büyücek oğlu kısa boylu tüysüz Emin.
Yaş: 13 (m)
-Kardeşi Kedioğlu boyundan Ahmet oğlu, orta boylu kumral bıyıklı Osman. Yaş: 24 (m)
-Diğer kardeşi Ahmet oğlu, uzunca boylu ter bıyıklı Hasan. Yaş: 20 (m)
(Kedi oğlu Mustafa, Osman ve Hasan 1844 – 1845 tarihli Temettuat Defteri’nde yer alıyor.)
16- Kedioğulları -Mehmet oğlu, kısaca boylu, şabb-i emred Osman. Yaş: 14 (m) (Destek köyü)
(Bu boyun adını “Kef ve Vav ve Ye” harflerinden kurulu olduğu için “Köy” okumak istedim. Fakat, “Vav” yerindeki harf “Dal” gibi de duruyor. Katibin yazı üslubundan anlaşılan da sanki “dal” harfi gibi. Bu nedenle “Kedi” okumam gerektiğini düşündüm. Destek Temettuat Defteri’nde okurken bir türlü seçememiştim. Son kere nihai kontrolümü yaptım ve “Kedioğulları” adında karar kıldım. Ayrıca, Karamuk köyünde, çocukluğumda, Kedi Ömer adında bir insan tanıdım. Fakat, anılan sülale ile ilgisi bulunmuyor.)
17-Kedioğulları -Osman oğlu, orta bolu kara sakallı Hüseyin. Yaş: 40 -Oğlu orta boylu ergen çağında Ahmet. Yaş: 19 (m) (Bu sülalede Osman ismi fazla tekrar ediyor.
Bu hanenin atası olan Osman, asgari 1770 yılı doğumludur. “Kedi oğlu Ahmet” namıyla 1844 / 1845 yılı TMT. 13429 numaralı defterde kaydı yer alıyor.)
18- Müezzinoğulları -Ahmet oğlu, uzunca boylu az kumral bıyıklı Ali. Yaş: 25 (m)
19-Kethüdaoğulları -Eyüp oğlu, kısa boylu delikanlı çağında Emin. Yaş: 17
(Temettuat Defteri’nde Halil oğlu Eyüp Koca olarak adı geçiyor. Tarih: 1844/1845)
20- Kethüdaoğulları -Halil Kethüda oğlu, orta boylu kara sakallı
Mehmet. Yaş: 28 -Kardeşi Halil Kethüda oğlu, orta boylu az kara bıyıklı Mustafa. Yaş: 23(m)
21-
Davudoğulları
-Osman oğlu, orta boylu kumral sakallı Sadettin. Yaş: 30
-Kardeşi Osman oğlu, orta az kara bıyıklı Hasan. Yaş: 24 (m)
-Diğer kardeşi Osman oğlu, orta boylu ergen çağında Hüseyin. Yaş: 16 (m)
(Davudoğlu Sadettin ve Davudoğlu Hasan, 1845 yılı Temettuat Defteri’nde kayıtlılar.)
(Okuduğum tarihte şöyle bir not düşmüşüm: Tabii ki “m” işaretli kişilerin hayatlarının nasıl geçtiği konusunda bilgi sahibi değilim. Bu mümkün de durmuyor. Sayımın yapıldığı yıllarda cephelerde savaşlar vardı. Zaten “m” işareti yani “mim” harfi veya “nokta” belirteç olarak askere elverişlilik ve sağlıklı bir beden yapısını ifade ediyor. Sağlıklı oldukları görülen ve adının altına işaret konulanlar, askere alındılarsa eğer, cepheye gittiler mi? Askerden sağ salim döndüler mi? İkincisi salgın ve hastalık nedeniyle yaşam yolunda sekteye uğradılar mı? Bilgim yok!)
22- Davudoğulları -Ömer oğlu, orta boylu kara bıyıklı Salih. Yaş: 26 (m)
Salih’in ataları: Ata: Osman Baba: Ömer : Yaşı bu tarihte 75 olabilir. Oğul: Salih
Torun: Mehmet. (1844/1845 tarihli Temettuat Defteri’nde Ömer oğlu Salih adı geçiyor.)
23- Davudoğulları -Ahmet oğlu, orta boylu bıyıksız sakalsız Recep. Yaş: 18 (m)
Ataları: Mehmet Ahmet 65 yaş civarında. Recep
24- İmamoğulları -Emin oğlu, uzun boylu ter bıyıklı Mustafa. Yaş: 23 (m)
-Kardeşi Emin oğlu, orta boylu ter bıyıklı Ahmet. Yaş: 21 (m)
-Diğer kardeşi Emin oğlu, orta boylu ergen yaşında Osman. Yaş: 17 (m)
-Diğer kardeşi Emin oğlu, sabi Abidin. Yaş: 16 (m)
-Diğer kardeşi Emin oğlu, sabi Abdüllatif. Yaş: 10
Ataları: -Dede Mustafa 1740 doğumlu gibi. -Baba Emin 1770 doğumlu.
(1838 kaydında Destek köyü Birinci Muhtarı)
(Muhtar Emin’in 1844 /1845 tarihli Temettuat Defteri’nde kaydı bulunuyor.)
25- İmamoğulları -Mehmet oğlu, ter bıyıklı bodur Mehmet. Yaş: 22
(Destek köyü) (İmam oğlu Mehmet, Temettuat Defteri’nde geçiyor. Tarih: 1844 / 1845)
26- Köçekoğulları -Hüseyin oğlu, orta boylu kara sakallı Mehmet. Yaş: 33
(Destek köyü) (Temettuat Defteri’nde Mehmet adı geçiyor. Tarih: 1844 / 1845)
27- Çömezoğulları -Mustafa oğlu, uzun boylu kara bıyıklı Ali.Yaş: 28 (m)(Destek köyü)
28- Sülale adı yok. -Kara Mustafa oğlu, uzun boylu kara bıyıklı Süleyman. Yaş: 26 (m)
(Destek köyü) (Kara Mustafa oğlu Süleyman H. 1261/ M.1845 tarihli Temettuat Defteri’nde yer alıyor.)
29- Celepçioğulları -Uzun boylu şâb-i emred Mustafa bin Mehmet. Yaş: 18 (m)
30- Torunoğulları -Abdülkadir oğlu uzunca boylu sarı bıyıklı Mustafa. Yaş: 24 (m)
(Mustafa, 1845 tarihli Temettuat Defteri’nde yer alıyor. Bu tarihte ortalama 40 yaş civarında.)
31- Sülale adı yok. -Kışlacıklı Hasan oğlu, orta boy kara bıyıklı çoban Emrullah. Yaş: 26 (m)
32- Velioğulları -Ali oğlu, orta boylu ter bıyıklı Ahmet. Yaş: 22 (m) (Bu boyun Destek köyünde soyadı: Özalp.) (Temettuat Defteri’nde adı geçiyor. “Veli oğlu Ahmet.” Tarih: 1845)
33- Çömezoğulları -Zehir Ali oğlu, orta boylu kumral bıyıklı Ahmet. Yaş: 24 (mim)
-Kardeşi Zehir Ali oğlu, orta boylu ter bıyıklı Abdülkadir. Yaş: 21 (m) Diğer karındaşı Mehmet Asakir-i Mansuriye’dendir. (Ahmet’in Hicri 1260/1261 Miladi 1844 / 1845
tarihli Temettuat Defteri’nde adı bulunuyor. Çömez soyadı sülale namından geliyor.)
34- Bünyadoğulları -Mustafa oğlu, kısaca boylu gara sakallı İsmail. Yaş: 25
35- Hacıoğulları -Veli oğlu, orta boylu gara bıyıklı İsmail. Yaş: 28 (Mim işareti bulunuyor.)
Dede: Hacı İsmail. Baba: Veli. Torun: İsmail
(Bu aile için “Velioğulları” boyu ile alaka kuruyorum. Ötesini tahmin edemiyorum.)
36- Tiryakioğulları -Emrullah oğlu, orta boylu sarı bıyıklı Ali. Yaş: 27 (m)
(Hicri 1261 yılı (1845) Destek köyü Temettuat Defteri’nde “Ali” adı geçiyor.)
37- Kör Haliloğulları -Kör Halil oğlu, uzun boylu kara sakallı Abdullah. Yaş: 35
38- Öksüzoğulları -Mehmet oğlu, kısaca boylu kara bıyıklı Ali. Yaş: 24 (m)
39- Kayderoğulları (Gapderoğulları) -Ahmet oğlu, orta boylu kara sakallı köy kiziri
Mustafa 30 yaşında. (Kizir: Yardımcı ve bekçi ve kâhya anlamlarına geliyor.)
40- Sülale adı yok. -Hasan oğlu, orta boylu sarı sakallı sığırcı Ahmet. Yaş: 23 (m)
(Destek köyünde Sığırtmaç olarak görevli olduğu anlaşılıyor.)
Enver Seyhan
Yazı tarihi:01 Eylül 2024 – Gözden geçirme tarihi: Kasım 2024
– – –
Derkenar:
Temettuat Defteri
H.1260 / 1261
M.1844/ 1845
Bu defterde Destek köyü toplam 26 hanedir.
On Yedi boyun 1831 yılında tahrir edilen Nüfus Defteri’nde kaydı eşleşti. Eşleşmeyen haneler kaldığı yerden numaralandırıldı.
18-Dangal oğlu Seyyid Mehmet.
19-İsmail oğlu Ahmet.
20-Akçabaş oğlu Osman.
21-Gökçe oğlu Mehmet.
22-Goca Hüseyin oğlu Ahmet.
23-Dangal oğlu Mustafa.
24-Zileli oğlu Molla İsmail.
25-Dangal oğlu Çakır Hüseyin.
(Köyü terk etti.)
26-Cirbuk oğlu Ahmet.
(Köyü terk etti.)
Yazının aslından ayrılmadan yakın zamanda çıkan Yazar Vedat Söyleyici’nin “Taşova” isimli eserinde adı geçen sülalelerden bazılarını karşılaştırdım. Vakit bulursam, geniş zaman diliminde, boylar arasında değerlendirme ve mukayese yapmak isterim.
Son okuma sayfası yarım kalınca, abur cuburla doldurmak istemişim ki şunları yazmışım:
Bu sayım (1831) NFS.d.02267 sayılı kayıt olup genel itibariyle askerlik vazifesi dolayısıyla yapılan bir sayımdır. Defterde çok yaşlı insanlar yok. İşe yarar insanlar var. Tabii ki bu sayımlar, ilk yazımdan sonra kontrol amaçlı olarak tekrar tekrar elden geçiriliyor. Ayrıca, varidat yani gelir, kazanç, vergi mükellefiyeti açısından da sayımlar yapılıyor. Sayımsız gün yok gibi! Vergi defterlerinde, vergi mükellefi olan her haneye sıra numarası veriliyor. Mükellef olmayan hane de yok gibi!

Yorum Ekle