Umut Pelitli /
4 Ağustos 1944 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla Erbaa ilçesinden ayrılarak Taşova adı altında kurulan ilçemiz 2597 km2 alanı kaplıyordu. O dönemde 71 köyü olan ilçemizin nereden nereye geldiğini bu yazıda paylaşıyoruz.
Taşova’nın kuruluş aşamasında Sonusa nahiyesi(bucak) lav edilerek buraya bağlı köyler ilçe merkezine bağlandı. Destek, Bidevi ve Tekke yeni kurulan ilçenin bucak merkezleri olarak belirlendi. İlçe merkezine doğrudan bağlı 14 köy bulunuyordu. Diğer köyler bucaklar üzerinden Taşova’ya bağlanmıştı.
İlçe merkezi doğrudan bağlı köyler
Bidevi bucağına bağlı köyler
Destek bucağına bağlı köyler
Tekke bucağına bağlı köyler
Önce 5 Eylül 1944 yılında Bidevi bucağına bağlıyken Değirmenli, Kızılçubuk, Aşağı Çandır, Yukarı Çandır, Fidi(Akça), Hacıpazarı ve Revak(Çevresu) köyleri Erbaa’ya tekrar bağlanmıştır.
17 Ocak 1951 tarihinde Tokat İl Genel Meclisinin aldığı bir karar doğrultusunda Tanoba ve Çalkara köyleri de yeniden Erbaa’ya bağlanmıştır. Yüzölçümü olarak küçülürken nüfus olarak büyüyen ilçemiz Yeşimenbükü adı altında bir köyken 60 hanede 350 nüfus yaşıyordu. 15 Haziran 1946 Pazartesi günkü kayıtlara göre 195 hanede 65 dükkan 3 lokanta 1 fırın 2 kahve 4 tütün deposuna sahipti. 452 seçmenin oy kullandığı ilçe merkezinde yaklaşık 1100 kişi yaşıyordu.
14 Haziran 1949 tarihli verilere göre ise 355 hanede 1800 nüfus yaşarken, 112 dükkan, 3 lokanta, 2 fırın, 2 içkili lokanta ve 4 tütün deposu bulunuyordu.
İlçemiz Tokat ilinden ayrılıp Amasya’ya bağlanma hazırlıkları çerçevesinde Tokat İl Genel Meclisinin 28.01.1952 tarihli kararıyla Taşova ilçe sınırının Yolaçan Köyü olarak belirlenmesi nedeniyle Tonu(Akkoç) ve Karaağaç köyleri Erbaa’ya tekrar bağlanmıştır.
Yuva, Beldağı ve Çatalçam köyleri ise 1965 yılında ilçemizden alınarak Amasya merkeze bağlanırken Destek Belediyesi’ne bağlı Büyük Alan mahallesi de 1990 yılında ilçemizden alınarak Ladik’e bağlanmıştır.
1993 yılı Şubat ayında Ayvacık’a bağlı Yeşiltepe ile yine Ayvacık’a bağlı Sofualan Köyü 2008 yılı Ocak ayında ilçemize bağlanmıştır.
Bu son değişiklikler sonucu, kurulduğunda 71 köy ve 2597 km2 alanımız 63 köy ve 1041 km2’ye düşerken, 1970 sayımında 66.000 olan genel nüfusumuz da 31.12.2015 adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre 30.718’e düşmüştür.