Ahmet Şimşek
Taşova bir kültürün, yaşamın, hatta tüm güzelliklerin yaşandığı şehridir.
Taşova eskiden Yemişen Köyü olarak hayatını devam ettiren, sonra ilçe olup, önce Tokat, 1953’de Amasya iline bağlanan küçük ama bir o kadar da mütevazi bir yaşamın sürüldüğü güzel bir ilçemizdir. Kendine özgü yaşam kültürü ve gelenek ve görenekleri mevcuttur. Bu küçük ilçede geçmişte çoğumuzun nice anıları vardır.
Çocukluğumda 1969-1970 li yıllarda ilçenin haftası (Pazarı) Pazartesi günleri kurulurdu. Traktörlere binen halk köylerden şehre akın akın gelirdi. Bizim köyün insanları sabah çok erkenden gelirdi Pazara. Esnaflar ilçede sabah bizim köylüleri görünce, latife yaparlardı. ” Dükkanı mı açacaksınız? derdiniz ne?” Bizim köylülerde ” motur erken geliyor ne yapalım” derlerdi. Geç kalan köylüler Sepetli moturlarına (Traktör) kalırdı. İlçeye gitmek için geç kalanlar komşu köyün traktörün remorkunda ki bocurgada yer bulurlardı.
Taşova’ya Hafta günleri Ford Marka itfaiye aracı ile yolları önünden püskürtülen sularla ıslatılırdı. Kamyondan itfaiye arabası yapılmış, üzerine su tankı takılmıştı. İki yandan fıskiyeli kamyonun önünden su fışkırtılır, ıslanmayalım diye kamyonu gören kenara kaçardı.
Bir de Taşova Pazarının içinde sırtında limonata satan, folklor elbisesi giyinmiş bir amca vardı, sooooğuk buz. diye bağırır, elinde ibrik, bardağı çalkalar, eğilir limonatayı bardağa doldurur satışına devam ederdi.
Hiç unutulmayacak elinde bir top sarı sarı kağıtlar, destancılar dolaşırdı. Hem destanı ağıt şeklinde okuyarak sokakları, pazaryerini dolaşır, hem de destanlarını satardı. Son zamanlarda destanlarını teyibe (kasetçalar) kaseti koyar gezerek destanı okuttururdu. Seyyar simitçiler Başına tepsiyi koyar simitleri satarlardı.
İlçedeki hafta günleri şenlenir, şehir adeta panayır yerine dönerdi. Akşam üstü sebzelerin sonu eziği çürüğü kalır, kabala, kabala diye bağırırdı esnaflar. Ucuz diye bu sebzelerinde taliplileri vardı tabi ki. Ama işin güzel tarafı köylüler ürettikleri meyve sebze ve ürünlerini pazarda satarlardı. Süt yoğurt bölümü (pazarı) vardı. Bu gelenek hala devam ediyor. Yoğurt, süt, peynir denilince ilk akla gelen Destek yoğurdu, Kırkharman peyniri, gelirdi. Mevsimine göre satışa sebzeler, meyveler, kavun karpuz gelir pazara. En önemlisi de tevek, üzüm, pekmezler Taşova pazarında yerlerini alır. Pırtıcılar gelir, her türlü entarilik basma, pazen, divitin, naylonumsu basmalar gelirdi.
05amasyam-05 Kültür, Haber, Magazin 2023
