Enver Seyhan 2023
Sepetli köyünün 2. Selim devrinde 4 senede tamam edilen Liva-i Sivas’a ait defter kaydına binaen:
Sene:
1570 – 1574
Defter:
Yeni No: 12
Kayıt:
Başbakanlık Arşivi
Kuyud-ı Kadime
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü
Neferen:
178
Nim:
22
Bennak:
6
Caba:
58
Mücerred:
92
Kayıtlı Osmanlıca terimler bağlı tımar sistemi dahilinde hanede vergiye tabi tutulan kişi sayısını ifade ediyor. Ekilen çiftlik yani arazi dönüm itibariyle vergilemede dikkate alınıyor.
Çiftlik:
Bir çift öküzle ekilen arazi yüzünü ifade ediyor. Alan olarak 60 ile 150 dönüm demek oluyor. Bu alanı ekecek sürecek biçecek harman edecek; hanede kadın erkek çoluk çocuk alayı tarlada çalışmak zorunda. Çünkü mülk köylünün değil. Mülkün tamamı Hüseyin Ağa’ya ait olduğu için hasat sonunda vergi algı derken bu itibarla köylünün payına düşen mahsul miktarını merak ediyorum.
Mücerred:
Henüz bekar erkek çocuk olup tarlada çalışma kudretine sahip olması hasebiyle o da vergi mükellefi kayıt olunuyor.
1574 tarihli Mufassal Defterde Sepetli köyü şöyle tarif ediliyor:
Karye-i Seyyidlü tabi-i Felenbel Cemaat-i Yörügân-ı Sonusa tamam Malikâne mülk-i Hüseyin Ağa be -hükm-i saltanatpenâh dîvani tımar Mezkur karye (köy) halkı yol üzerinde vaki olup memerr-ü menzilgâh (geçit konağı) olmağın (Geçit misafirhanesine sahipler.) Karye halkı bir kargir han binâ etmeğe mültezim oldukları sebepten mezbur karye halkı zikr olunan hanı bina edüp âyende ve revendeye mâdâmki hidmet (hizmet) ede Avarız-ı divaniye ve tekâlif-i örfiyyeden emin olmaları Ebna-i sebili (yolcular) muhimmattan olmağın
Bu makūle mühim olur Kurâyı avarız-ı divaniye ve tekâlif-i örfiyyeden emin kayd ederiz deyü vârid olan hükm-i şerif mūcibi üzere deftere kayıd olundu.
Peşine köy halkının isimleri sırayla tahrir edilerek kim caba kim mücerred beyan olunmuş durumda.
Anlaşılıyor ki mezkur han 16. yüzyılda Sepetli köyü halkı tarafından işletiliyor. Belki de bu faaliyet evvelki devirlerden tevarüs ederek geliyor. Bu sebeple köy halkı örfi vergilerden muaf tutuluyor. Malum olduğu üzere köy “Ulu Yol” üzerinde yerleşmiş bulunuyor. Her ne kadar zelzele ve afetler bölgede yerleşim konusunda halkı tedirgin etse de demek ki biri göçüyor diğeri gelip yerleşiyor. Hayat bir türlü devam edip gidiyor.
Civar, Pontus ve Roma devirlerinde de yerleşim yeri olmuştur. Yerleşim yeri olduğunun kanıtı mevcut yer yüzeyidir. Emareler yer yer arazi yüzeyinde kendini belli ediyor zaten.
ES
07 / 2023
