İlçemizin en eski yerleşim yerlerinden olan Esençay’ın eski Bidevi (Bedevi)’dir. Bizans’a kadar uzanan tarihi vardır. Esençay halkı 1081 yılında Horasan’dan gelip, buraya yerleşmişlerdir. Cengiz Han’ın torunlarından Çeltek Han da bu yörede yapılan bir savaşta şehit düşmüştür ve yatırı Tanoba yolundadır. Ayrıca Reşadiye ve Divriği’den gelip buraya yerleşen aileler de vardır. Eski bucak merkezi olan Esençay’da 1967 yılında belediye teşkilatı kurulmuş ve 2014 yılında köy statüsüne dönmüştür. Köy 1939 ve 1943 yılındaki depremlerden etkilenmiştir. 1980 sayımında 2363 olan nüfusu 2023 verilerine göre 776’dır. Köyde bir hamam ve yer altı şehri olduğu bilinmektedir. Bir dönem tütünüyle meşhur olan Esençay’a 2000’li yıllardan sonra elma ve kiraz bahçeleri kurulmuştur. Beldenin yeniden Kasaba olma mücadelesi devam etmektedir.

Kaynak kişi Muhtar : Ali Baş

Taşova’ya bağlı köylerimizde yaşayan vatandaşlarımızın soy isimlerini yayınlamaya devam ediyoruz. Esençay kasabamızda toplam: 100 farklı soy isim bulunuyor:

99- ARIKAN 100- UĞURLU