Enerji politikaları üzerine akademik çalışmalar yürüten Dr. Emrah Akyüz, son
zamanlarda enerji fiyatlarında yaşanan artışın devam edeceğini belirtti. Dr. Emrah
Akyüz, enerji fiyatlarındaki artışın ancak Türkiye’nin sahip olduğu zengin yenilenebilir
enerji kaynaklarını daha fazla kullanması ile durdurulabileceğinin altını çizdi.
“Kış Mevsimi İle Birlikte Enerjiye Olan Talep Artıyor”
Enerji tüm insanların en önemli ihtiyaç maddelerinden bir tanesini oluşturmaktadır.
Enerji olmadan yaşamımızı sağlıklı bir şekilde sürdürebilmemiz oldukça zordur. Gündelik,
sosyal ve iş hayatımızın her aşamasında enerji ihtiyaç duymaktayız. Kış mevsiminin gelmesi
ile birlikte enerjiye duyulan ihtiyaç da artmaktadır. Özellikle konutlarda ısınma ihtiyacının
giderilmesi için doğal gaza ve kömüre duyulan talep artış göstermektedir.
“Döviz Kurundaki Artış Enerji Fiyatlarının Artışını Tetikliyor”
Enerji kaynaklarının fiyatlarındaki artışın birinci temel sebebini, döviz kurundaki artış
oluşturmaktadır. Türkiye, enerji ihtiyacının önemli bir kısmını ithalat yolu ile
karşılamaktadır. Ülkemizde kullanılan enerjinin yaklaşık olarak %70’i Rusya, İran ve
Azerbaycan gibi ülkelerden karşılanmaktadır. Başka bir ifadeyle belirtmek gerekirse
tükettiğimiz enerjinin sadece %30’u yerli kaynaklar ile karşılanmaktadır. Türkiye’nin yaptığı
enerji ithalatı dolar ve avro gibi yabancı para birimleri ile gerçekleşmektedir. Bu nedenle,
döviz kurunun artması demek ithal ettiğimiz enerjinin fiyatının da artması anlamına
gelmektedir. Nitekim son zamanlarda döviz kurunda yaşanan yükseliş, ithal ettiğimiz
enerjinin fiyatlarının da artması sonucunu doğurmaktadır.
“Dünyada Yaşanan Enerji Krizi Enerji Fiyatlarının Artışını Tetikliyor”
Enerji fiyatlarındaki artışın nedeni sadece döviz kurlarında yaşanan artış ile
açıklanamaz. Dünya geneline baktığımızda bir enerji krizinin yaşandığı söylemek
mümkündür. Avrupa Birliği, Çin, ABD ve Hindistan gibi bölgelerde de doğal gaz ve petrol
gibi fosil yakıtların fiyatlarında son zamanlarda yüksek seviyede artışlar yaşanmaktadır.
Örneğin brent petrolün varil fiyatı 3 Ocak 2021 tarihinde 55 dolar civarındayken, şu an 83 dolar
dolar civarındadır. Küresel ölçekte enerji kaynaklarında yaşanan bu artış, enerji fiyatlarının
Türkiye’de de artmasına neden olmaktadır. Çünkü Türkiye’de kullanılan enerji kaynaklarının
fiyatı, tüm dünyada olduğu gibi küresel piyasa sistemine göre belirlenmektedir.
“Enerji Fiyatlarındaki Artış Tüm Dünyada Devam Edecek”
Ekonomide fiyatlar arz ve talep ilişkisine göre belirlenir. Arz azalırken talep artması
durumunda ilgili ürünün fiyatı da artış göstermektedir. Petrol ve doğal gaz doğada sınırlı
miktarda bulunan enerji kaynaklarıdır. Bu enerji kaynaklarının miktarı kullanıldıkça
azalmaktadır. Fakat dünya nüfusu ve bu nüfusun tükettiği enerji miktarı ise sürekli olarak
artmaktadır. Talebin sürekli artması ve arzın, yani enerji kaynaklarının miktarının artmasının
bir sonucu olarak, enerji fiyatları artış göstermektedir. Bu nedenle önümüzdeki günlerde tüm
dünyada fosil yakıtların, yani petrol ve doğal gazın fiyatlarındaki artış devam edecektir.
“Türkiye Enerji İhraç Eden Ülke Olabilir”
Türkiye’nin artan enerji fiyatları ile mücadele edebilmesi için yerli kaynaklarının
kullanımını arttırması gerekmektedir. Türkiye, dört mevsimi yaşayan zengin bir coğrafyaya
sahiptir. Bu zenginliğin ivedi bir şekilde kullanılması elzemdir. Türkiye dört mevsim avantajı
sayesinde yenilenebilir enerji kaynakları açısından zengin bir potansiyele sahiptir.
Türkiye’nin güneş, rüzgâr ve dalga enerjisi açısından sahip olduğu olanaklar ile orta vadede
enerjide kendi kendine yeten bir ülke durumuna gelmesi olasıdır. Hâtta sahip olduğu
yenilenebilir enerji kaynaklarının daha rasyonel bir şekilde kullanılması durumunda, Türkiye,
enerji ithalat eden bir konumundan enerji ihraç eden bir konuma doğru gelişim gösterebilir.
Türkiye’de enerji kaynaklarının fiyatlarının kontrol altına alınabilmesi ve ucuzlayabilmesi,
ancak ve ancak yerli kaynaklarının kullanılmasıyla mümkündür.
