Haber : Ahmet Şimşek
Özellikle ilçemizde ve köylerimizde çiftçilikle uğraşanlar, un eleyenler, ekmek pişirenler, salça yapanlar, mısırla, buğdayla uğraşanlar, dene yuyanlar iyi bilir. Elek ve kalbur gözer, sele bir zamanlar kullandığımız vazgeçilmezlerimizdi.
Çarşıda pazarda sergi açanlar, bazen seyyar sırtına elekleri alıp ticaret yapanların olduğu dönemler Anadolu’nun çok ilçelerinde görülüyor. Amasya Tokat yöresinde bu işi meslek edinmiş el becerileri olan zanaatkarlar vardı. Elek ve kalbur üretimi yapan vatandaşlarımız, ”Eskiden buğday, un ve tarhana elemekte sıklıkla kullanılan kalbur ve eleği günümüzde imal eden usta pek kalmadı. Hâla bu işten para kazanarak yaşamımı sürdürenler var. Eskisi kadar satış olmasa da bu işten ekmek yiyenler var. Bu mesleği yaşatmaya çalışanlar oldukça azaldı. Elek, kasnak işi beceri isteyen bir el sanatı. Bu meslek eskilerde çok revaçta idi. Gezer seyyar satıcıların beyleri köylere gelir çadır kurarlardı. Erkekler elek yapar, kalbur yapar, el becerilerini, hünerlerini döktürürlerdi. Hanımları bu elekleri alır köyde dolaşır, köylülere satış yaparlardı. O el aletleri çok kıymetliydi. İnsanlar bu el aletlerine ulaşmak ve almak için yüksek paralar öderdi. Şimdi Pazarlarda nalbur malzemeleri satanların bazıları elek, kalbur bulundurur, ihtiyacı olanlar satın alırlar. Şimdi bu el aletleri internet ortamında satışa sunuluyor. internet ortamında elek kasnak diye aratıldığında karşımıza bir sürü satış sitesi çıkıyor. Eski ebeden, anadan kalma elekler duvar asılı duruyordu, eskidiğinde, yırtıldığında yenisi almak yerine temiz bir bez ile dikilir, tamir edilirdi.
Bu kültür ve el aletleri malzemelerini bir şekilde yaşatmak gerekiyor. Eskilerde kullanıldığı gibi günümüzde de köylerde hala bu el aletleri kullanılıyor.
Kültürel Haber 2025 Amasya.medy@



