Umut Pelitli-
İnsanlık tarihinde ulaşım, özellikle suların iki yakasının birleştirilmesi önemli bir yer tutmaktadır. Yıllarca doğal afetlere maruz kalan bölgemiz 21. asrın başında büyük bir sel felaketi ile karşılaşmıştı. 26 Mayıs 2000 günü meydana gelen sel felaketinde; elektrik ve haberleşme sistemi felç olmuş, Sepetli ve Türkmendamı köprüleri tamamen yıkılmış ve Yeşiltyurt, Alçakbel, Korubaşı köy yolları kullanılmaz hale gelmişti.
İlçemiz ve bağlı köyleri 1940, 1952 ve 1954’de meydana gelen afetlerde büyük zarar görmüştü. 1 Nisan 1940’da meydana gelen afeti, İsmet Üzen, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisinde aşağı şekilde kaleme almıştır:
“Yeşilırmak ve Kelkit’in birleştiği noktanın iki km. güney batısında bulunan Erbaa’ya bağlı 20 hanelik Kızılçubuk köyü tamamen su altındadır. Bu köy daha önce boşaltıldığı için insan ve hayvan kaybı yoktur. Eşya ve yiyeceklerinin kurtarılmasına çalışılmaktadır. Köylüye yardım ve gereken önlemleri almak üzere Kaymakam bölgeye gönderilmiştir. Bu köyden başka Mülkbükü, Andıran, Çilkidir, Millibükü, Büyük ve Küçük Yemişhan köyleri de sel basması tehlikesi altında bulunduğu için boşalttırılmıştır. Bu köylerin halkı çadır ve çevre köylerde barındırılmaktadır. Tüm çabalara rağmen Karayaka, Sestek ve Senusa köyleri ile telefon haberleşmesi henüz sağlanamamıştır. Ulaşım Millibükü ile Kalekale köyleri arasında işleyen kayıkla sağlanmaya çalışılmaktadır.
Erbaa kazasının en önemli gelir kaynağını oluşturan tütünün bu mevsimde acilen Samsun’a sevk edilmesi gerekmektedir. Bu konuda erteleme veya zorlukla karşılaşılması tütün piyasasını ve sonuçta tütün tarımını büyük bir zarara sokacağı için 12 m. uzunluğunda ve 6 m. genişliğinde bir kayığın Yemişhan’da inşasına başlanmıştır. Yemişhan köprüsünün yıkılan kısmının ve diğer kısımlarının tamiri için 10.000 liralık bir ödeneğe ihtiyaç vardır.”
1952 yılında tehdit altında olan Yemişhan ahşap köprüsünün 150 metre doğusuna betonarme köprü yapımı için ihale açılmıştır. Aynı yıl yaşanan sel felaketi sonucu yıkılan ahşap köprü onarılarak 27 Haziran 1952’de tekrar faaliyete geçirilmiştir. 1954 yılında meydana gelen bir diğer sel felaketinde Mülkbükü, Çalkıdır ve o yıllarda ilçemize bağlı olan Çalkara köyü büyük zarar görmüştür. İl merkezinde de büyük yıkım yaşanan bu sel sonucu ahşap Yemişhan köprüsü yıkılmıştır. Aynı yıl ilçemiz (62 yıldır kullanmakta olduğumuz) mevcut köprümüze kavuşmuştur. 1954’de büyük bölümü halen kullanılan set inşaatı tamamlanmıştır.
1951 yılında inşaa edilen ve 7 Nisan 2012’de meydana gelen sel felaketinde yıkılan ve can kaybına sebep olan Çaycuma köprüsünün yıkıldığı felaket göz önüne alındığında, 62 yıllık Yemişhan köprümüzün onarıma alınması gerektiğini yetkililerin dikkatine sunuyoruz.
Bu dosyada kullandığımız eski ahşap köprümüzün fotoğrafları paylaşmamıza vesile olan Eğitimci Yazar Osman Bolulu ve önceki Belediye başkanı Özgür Özdemir, Faruk Korkmaz ile arşiv bilgilerini bizimle paylaşan Samsun Karayolları 7 Bölge Müdürlüğüne teşekkürlerimizi sunuyoruz.
