Umut Pelitli –
Eğitim konusunda son derece duyarlı olan Taşovamız, kuruluşundan itibaren merkez ve köylerinde okullaşma adına büyük gayret ve fedakarlıklar göstermiştir.
Yakın tarihimizde aynı fedakarlık ve gayreti yüksek okul için de gösteren ilçemiz 1990’lı yılların ortalarında Taşova Eğitim ve Sosyal Kalkındırma Vakfı öncülüğünde Samsun 19 Mayıs Üniversitesi ile Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesine bağlı yüksek okul açılması için girişimlerde bulunmuştur. Amasya Üniversitesi’nin 2006 yılında kurulması sonrasında Sebahattin Üstün başkanlığında bir dernek kurulmuştur. Bu hayalimiz ancak 31 Temmuz 2013 günü Rönesans İnşaat tarafından yüksekokulun fiziki yapısına kavuşmasıyla gerçekleşmiştir. 2014-2015 akademik öğretim yılında ilk öğrencilerini alan yüksekokulumuz eğitim faaliyetlerine devam etmektedir.
1944 yılında Tokat’a bağlı bir ilçe olarak kurulan Taşova’ya aynı yıl Yeşilırmak İlkokulu açılmıştır. O yıllarda ortaokul için Erbaa, Amasya ve Tokat’a giden öğrencilerin sayısı gittikçe artmış ve Taşova için ortaokul zorunlu bir ihtiyaç haline gelmiştir. 1952 yılına geldiğimizde ise Taşova’nın Tokat’tan Amasya’ya bağlanma sürecinde daha önce Tokat İl Özel İdaresi tarafından ilçemizde yaptırılan dört adet kamu binası satışa çıkarılır.
Bu yapılardan üç tanesi hızlıca satılır. Geriye kalan binanın yapılış amacının hükümet konağı olması satışı geciktirir ve bu arada Taşova halkı ilçedeki ortaokul eksikliği için bu binanın kullanabileceğini düşünür. Bu konuda çeşitli girişimlerde bulunmak için Taşova esnafı bir araya gelerek ulusal basında konunun haber olmasını sağlar. Ulus Gazetesine; Nazım Pehlivantürk, Nuri Keleş (Şiranlı), Nihat Taşova, Salih Sayın, Abbas Erdal, Yusuf Önder, Kaya Caba, Mustafa Altunay, Sabri Caba, Selahattin Gümüşoğlu, Niyazi Özkan, İsmail Akyürek, Osman Arslan tarafından bir telgraf çekilmiştir. Bu telgraf 02.08.1952 tarihinde Ulus Gazetesi’nde yayınlanmıştır.
Taşova’nın bir derdi var: Oratokul… Taşova halkı yıllardır bunun için uğraşır, dururlar. İlkokul adedi bu ilçede çok fazladır, keza ilkokul mezunlarının sayısı da Türkiye’de rekor kıracak seviyededir. Burada bir ortaokul açılması için Eğitim Bakanlığı bina teminini istemiş, halkının teşebbüsü ile bir dernek kurularak bağış ve yardım suretiyle 10.000 lira toplanmıştır. Bu para ile Özel İdareye ait bir binanın 10.000 satın alınması kararlaştırılmış. Özel İdare de bu yolda karar vermiştir. Hatta, binanın bedeli yirmi gün evvel banka havalesiyle Özel İdare hesabına yatırılmıştır.
Hal böyle iken şimdi Tokat Valisi Bekir Suphi Aktan, aynı binayı 50 bin liraya Hükümet konağı yapmak üzere devralmaktadır. Kızılay ile Taşova halkının müşterek yardımı sayesinde meydana gelmiş olan bu bina ahşaptır ve hiçbir vakit hükümet konağı olmağa elverişli değildir.
Bakanlıkça keşfi dahi yapılmadan değerinin üstünde para verilmesi hazineyi ayrıca zarara sokan bir keyfiyettir. Üstelik başka elverişli bina bulunmadığı için ortaokulun bu sene içinde açılmasını baltalayacak bir durum meydana gelmektedir.
Bir kaç senelik ilçe olan Taşova’nın bu sene Tokat’ın diğer kazaları gibi bu irfan yuvasına behemahal kavuşması için 40.000 vatandaş alakalı Bakanlıkların müdahelesini beklemektedir.”
Bu müracaatı Milli Eğitim ve Maliye Bakanlıklarının dikkatine sunarız.
Taşova’nın bu isteğine rağmen Tokat İl Özel İdaresi ilgili binayı Hükümet Konağı olarak kullanılması için Maliye Bakanlığına satar. Bunun ardından Ulus Gazetesi 30.08.1952’de “Taşova Gene Ortaokulsuz Kaldı” başlığıyla bu konuya haberleştirir. Maliye Bakanlığı’na devredilen bina Hükümet Konağı olarak kullanılmaya başlayacakken Taşova esnaf ve halkının girişimleri sonunda meyvesini verir ve 1953 yılında bina ortaokul olarak hizmete girer. İlk yıl eğitim ve öğretime başlanır ancak öğretmen yetersizliğinden ortaokul ikinci sınıfı açılamaz. Sonraki yıllarda eğitim kesintisiz olarak devam eder. Eğitimci kişiliğiyle öne çıkan hemşehrimiz Osman Bolulu 1956 yılında müdür olarak atandığı Taşova Ortaokulu ile ilgili anılarında binanın okul binası olarak işlevsel olmadığından söz eder. Bu olumsuzluklara rağmen 1971 yılına kadar bina ortaokul olarak kullanılır. 1972 yılına gelindiğinde ise bugünkü Taşova Lisesi(Çok Programlı Lise) hem ortaokul hem de lise olarak hizmete girer.