Millî Mücadele ve Amasya Tamiminin 100. Yıl dönümü etkinlikleri çerçevesinde 9. Uluslararası Atatürk Kongresi Amasya’da düzenlendi
Kültür Turizm Bakanlığı, Amasya Valiliği, Amasya Belediyesi, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve Atatürk Araştırma Merkezi ile Amasya Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen kongre açılış töreni, Saraydüzü Kışla Binası Millî Mücadele ve Kongre Merkezinde yapıldı.
12 Kasım 2019 Salı günü başlayan kongre Amasya Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezinde 3 gün boyunca devam etti. Kongrede Atatürk döneminden bugüne kadar birçok konuda yaklaşık 120 bildiri sunulup tartışıldı.
Açılış törenine, Amasya Valisi Dr. Osman Varol, Amasya Milletvekili Mustafa Levent Karahocagil, Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı, Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Elmacı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Muhammet Hekimoğlu, Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Adnan Sofuoğlu, daire müdürleri, çok sayıda akademisyen ile öğrenci ve davetli katıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından Amasya Güzel Sanatlar Lisesi öğrencileri ve öğretmenleri tarafından kısa bir müzik dinletisi sunuldu. Mustafa Kemal Atatürk’ün sevdiği şarkıların seslendirildiği programda Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Mehmet Nuri Ersoy, TBMM Başkanı Sayın Prof. Dr. Mustafa Şentop ve Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın tebrik mesajları okundu.
Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Adnan Sofuoğlu, konuşmasında kurumun çalışma alanlarına ve geçen yıllarda yapılan Atatürk kongrelerine değindi. Bugüne kadar dördü yurt dışında olmak üzere sekiz Uluslararası Atatürk Kongresi gerçekleştiğini belirten Sofuoğlu, kongrelerde yeni bilgi, belge ve sentezler ortaya konularak, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin önemli olaylarının aydınlatıldığını, sunulan bildirilerin kitap olarak yayımlanıp bilim dünyasına kazandırıldığını kaydetti. Prof. Dr. Sofuoğlu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve beraberindekilerin “Milletin istiklalini gene milletin azim ve kararı kurtaracaktır” kararını aldıkları ve Amasya’da gerçekleştirdikleri tarihi olayların 100’üncü yıl dönümü olması sebebiyle kongreyi Amasya’da düzenlemeye karar verdiklerini dile getirdi. Kongreye destek veren Amasya Valisi Osman Varol’a, Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı’ya, Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Elmacı’ya, rektör yardımcısı ve tarih bölümü öğretim üyelerine ve Yüksek Kurum Başkanı Prof. Dr. Muhammet Hekimoğlu’na teşekkürlerini sunan Prof. Dr. Adnan Sofuoğlu, kongrenin başarılı ve verimli geçmesini temenni etti.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Muhammet Hekimoğlu ise, Yüksek Kurum bünyesinde bulunan TDK, TTK, ATAM ve AKM’nin çalışma alanlarından bahsetti. Yüksek Kurumun bu dört kurum için koordinasyon merkezi olduğunu, bir çatı görevi gördüğünü dile getiren Prof. Dr. Hekimoğlu, dört kurum marifetiyle Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumunun Türkiye’de sosyal ve beşerî bilimler anlamında akademik bilgi üretim çabası ve insan kaynağı yetiştirmek faaliyetleriyle meşgul olan bir kurum olduğunu, sempozyumlar yaptığını, kitap bastığını ve insan kaynağı yetiştirmek için burs verdiğini dile getirdi. Amasya şehrinin ve Amasya Tamimi’nin Millî Mücadele’nin önemli bir aşaması olduğunu ifade eden Hekimoğlu, 100 yıl öncesi ile bugünün dikkat çekici benzerliğinden bahsetti. Hekimoğlu, “Bu milletin hassasiyetini, onurunu ve şerefini korumak için canı pahasına mücadele edenleri saygıyla selamlıyorum” dedi.
Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Elmacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atıldığı bir şehirde Amasya Tamimi’nin 100’üncü yılında Atatürk Kongresi’nin yapılmasından onur duyduğunu dile getirdi. Rektör Elmacı, yabancı ülkelerin bilim ve siyaset insanlarının Gazi Mustafa Kemal Atatürk için söylediklerinden örnekler verdi.
Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı konuşmasında “Kongrenin Amasya’mızda düzenlenmesi bizim için ayrıca bir şeref ve onurdur. 12 Haziran 1919’da eğer benim dedem, bizlerin dedesi Mehmet Tevfik Efendi Gazi Mustafa Kemal Paşaya hoş geldin dememiş olsalardı, acaba bizim durumumuz ne olurdu. Bugün rahat bir şekilde, sokaklarımızda gezebiliyorsak, hepimiz bunun hesabını iyi yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Onun için herkesin zikri, fikri ne olursa olsun, görüşü ne olursa olsun Gazi paşaya şükran ve saygı duymak mecburiyetindedir diye düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Milletvekili Mustafa Levent Karahocagil ise “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu hazırlayan ve Bağımsızlık Belgesi olan Amasya Tamiminin imza edilerek bütün dünyaya ilan edilmesinin 100. Yılı ve Cumhuriyetimizin Kuruluşunun 96. Yıl dönümlerimizin coşkusunu yaşıyoruz. Dünya coğrafyasında birçok ulusun ilham kaynağı olduğu Amasya Tamimi ile Milli Mücadeleyi başlatan ve zaferle taçlandıran başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bütün kurtuluş mücadelesi önderlerimizin, şehit ve gazilerimiz önünde saygıyla eğiliyor, 9’uncusunu düzenlediğimiz Uluslararası Atatürk Kongresi’nin hayırlı olmasını diliyorum dedi.
Amasya Valisi Dr. Osman Varol ise yaptığı konuşmada, milletimizin geçmişten gelen birtakım özellikleri var ve bunlardan en önemlisinin egemenliği konusunda milletimizin çok kolay organize olabilmesidir dedi. Vali Varol, “Toplumların binlerce yıllık süregelen hayatlarının onların üzerinde oluşturduğu birtakım yapılar vardır. Bizim milletimiz hem mikro ölçekte hem makro ölçekte egemenliğine gerçekten çok düşkün ve egemenliği konusunda bütün ayrılıklarını bir kenara bırakıp çok kolay organize olabilen bir millettir. 100 yıl önce Amasya’mızda Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü Culüstepe’de ülkenin yıkılma aşamasına geldiği noktada, Amasyalıların bu şehrin inanılmaz karakterini göstererek ‘Paşam bütün Amasya emrinizdedir. Gazanız mübarek olsun’ diye karşılamasıyla ona bu cesareti vermesi ve egemenliği, bağımsızlığı söz konusu olduğunda varını yoğunu ortaya koyup bütün ayrılıkları, tartışmaları unutup bir şekilde organizasyon sağlaması, gaziye verdiği destek ile burada geçirilen 10 günlük sürenin müzakerelerin, ülkenin her tarafıyla yapılan çok detaylı görüşmelerin, hazırlıkların, planların ardından da tüm dünyaya aslında Millî Mücadele’nin bir formülasyonunun, bir açılımının niyetinin açıkça beyan edilmesi ve özetle ‘Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır’ denerek Millî Mücadele ateşinin yakılmasını sağlamıştır” ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Hasan Cicioğlu tarafından 9. Uluslararası Atatürk Kongresi Genel Değerlendirmeleri konusunda konferans yapıldı. Konferansta bugüne kadar Atatürk Araştırma Merkezince düzenlenen Uluslararası Atatürk Kongrelerine ilişkin değerlendirmeler ele alındı. Konferansın ardından oturumları gerçekleştirmek üzere Amasya Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’ne geçildi.
Amasya Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde üç gün boyunca süren kongrede 15 tanesi yurt dışından olmak üzere 3 ayrı salonda eş zamanlı oturumlarla 101 bildiri sunuldu. 14 Kasım Perşembe günü Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan, Prof. Dr. Derviş Kılınçkaya, Prof. Dr. Yavuz Aslan, Prof. Dr. Selma Yel ve Doç. Dr. Hasan Cicioğlu’nun katılımlarıyla kapanış ve değerlendirme oturumu ile kongre son buldu.
Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Elmacı, Millî Mücadele’nin ve Amasya Tamimi’nin 100. yılında 9. Uluslararası Atatürk Kongresi’nin Amasya’da yapılmasından büyük onur duyduğunu söyledi. Elmacı; Sempozyumlar şeklindeki tartışmalarda çok kıymetli bilgiler ortaya çıktığını ve bu bildirilerden bir kısmının komşu ülkelerden katılan bilim adamları tarafından gerçekleştirildiğini söyledi. Kongrede Atatürk dönemi ve ülkemizle ilgili yeni bilgiler üretildiğini, bunların yaygınlaştırılması konusunda kararlar alındığını ve Cumhuriyetimizin 100. yılında da 10. Uluslararası Atatürk Kongresinin gerçekleştirileceğini belirtti.
Kongrenin sonunda Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Elmacı tarafından katılımcılara belge verildi.
